De mythe die 'dominantie' heet
HET ACHTERVOLGT ME NU NOG STEEDS
Toen ik in 2012 dierenzorg studeerde en mijn eindwerk ging maken was het duidelijk waar ik het over ging hebben : Ethologie van de hond : de basis over hun lichaamstaal. Toen ik hierdoor in contact kwam met David Pithie leerde ik enorm veel dingen bij over lichaamstaal en 'dominantie' die ik daarvoor zélf niet wist over dit onderwerp.
Ik verdiepte mij in de informatie die ik vond en schreef uiteindelijk elle-lange bladzijden over deze mythe...
Mijn idee over dominantie werd niet goed onthaalt bij mijn leerkrachten (wisten zij veel ;-) ).
Ondertussen is er veel uitgeklaard en staat de wetenschap er ook mee achter. Maar ik merk dat er hier nog bij honden eigenaren te weinig kennis over is.
De mythe het achtervolgt me dus nu nog steeds...
DE MYTHE DIE DOMINANTIE HEET
Vele hondeneigenaren krijgen het woord 'dominantie' vandaag de dag nog vaak naar hun hoofd geslingerd. Of het nu op de hondenschool of op straat is, er zal altijd wel iemand zijn die zegt dat jou (of zijn eigen) hond dominant probeert te zijn of ís.
Wat dominantie voor velen nog steeds betekent is dat de hond door bepaalde gedragingen probeert 'boven' iemand te staan of 'hoger in rang' wilt komen. Dit door bijvoorbeeld zijn poot op je schoot leggen, als eerste door de deur willen gaan, op de sofa liggen, op hetzelfde tijdstip eten als het baasje, opspringen... .
MYTHBUSTER!
Niets is minder waar!
Je hond legt zijn poot op je om aandacht te vragen of genegenheid te tonen. Wil als eerste door de deur omdat hij oftewel sneller is en/of waarschijnlijk ook omdat hij super ongeduldig is. Hij zal op de sofa gaan liggen omdat die kei-comfortabel is en omdat zijn geliefde familie daar ook altijd zit. Plus deze sofa ruikt ongelofelijk lekker naar zijn familie! Over het feit dat hij samen met jou te eten krijgt trekt hij zich niets van aan, als hij maar eten krijgt!
SAY WHAT?!
BEWIJS:
HET ZIT NAMELIJK ZO :
In de jaren '30 werd er onderzoek gedaan* naar een pack wolven in gevangenschap. De wolven kenden elkaar niet en zaten in een veel te kleine ruimte. Dit terwijl men er vanuit ging dat honden afstammelingen waren van wolven en hetzelfde gedrag toonde als zij.
Er bleek inderdaad dat er een alpha aanwezig was en de wolven streden voor hun plek in de pack. Ze wilden allemaal snel en goed eten, de beste pups bezorgen, controle hebben... Een zo goed mogelijk leven in gevangenschap hebben dus.
In die tijd werd er vanuit gegaan dat honden en wolven op 1 lijn konden getrokken worden en dus dat honden ook altijd en overal heel graag 'alpha' wilden worden. De nummer 1 in rang dus.
Sinds de jaren 1970 is het bewezen dat een hond door de jaren heen al zo gedomesticeerd is dat we niet meer over een directe band met de wolf kunnen spreken. Net zoals bij ons : Wij mensen stammen onrechtstreeks af van de aap, maar zijn geen apen meer. Wij zijn twee verschillende soorten. Net zoals de hond en de wolf.
Men zag ook dat een wolvenpack in de natuur totaal anders met elkaar omgaat dan in gevangenschap. Wolvenpacks bestaan meestal uit reu, teef en pups. In deze wolvenpacks is er in de natuur weinig sprake van geweld, conflict en... dominantie!
WAT IS DOMINANTIE DAN?
Vandaag spreken we enkel nog over dominantie wanneer er een conflict is tussen twee of meerdere honden over een derden (b.v. speelgoed). De hond die met het spreekwoordelijke bot gaat lopen is de dominante in het verhaal. Meer dan dit is het niet!Wanneer men spreekt van een 'dominante' hond in de groep wanneer er een hond is die luidruchtig, wild, bruut, een haantje de voorste is, draai je de woorden best om naar 'zelfverzekerd' ipv dominant.
ANTROPOMORFISME EN EMOTIES BIJ DIEREN
Het is niet erg om je hond te vergelijken met een mens. Heel wat wetenschappers zijn nog steeds erg tegen Antropomorfisme**. Ik daarentegen ben hier niet zo erg mee bezig en zeg gewoon lekker dat een hond 'blij', 'verlegen' of 'zelfverzekerd' is.
Zo is er bijvoorbeeld onlangs ook onderzoek geweest naar emoties bij dieren. Er is geen verschil is in de belevenis van emoties tussen mens en dier. Waar we wel in verschillen is de duur en de hoeveelheid emoties. Lees zeker de boeken van Frans De Waal hierover of kort volgend artikel indien je hierover meer info wenst (ik kan over dit onderwerp alleen al namelijk uren praten en schrijven) :
Conclusie:
DOMINANTIE ZOALS OOIT IN EEN VER VER VERLEDEN BESCHREVEN BESTAAT NIET EN IS VANAF VANDAAG EEN MYTHE
EN...
MISSCHIEN MOETEN WE ZELF WAT MINDER DE 'ALPHA' ZIJN
Door bovenstaande informatie kunnen we stellen dat we niet hoeven te vrezen dat onze hond elke dag 24u/24 snode plannen is aan het bedenken om ons van de troon af te stoten, om baas te zijn over je kinderen of andere huisdieren... (he genuinly doesn't care).
Honden hebben een regelmaat, duidelijke huisregels en liefde nodig, net zoals onze kinderen eigenlijk. Beloon hen wanneer ze iets leuks of goeds doen en zoek alternatieven wanneer het fout loopt. Wanneer je hond probleemgedrag of een gedragsprobleem*** toont raad ik je aan een therapeut of gedragscoach in te schakelen.
We moeten onszelf minder leren zien als een 'baas' en meer als een ouder.
Misschien moeten we dus zelf wat minder de alpha willen zijn.
* Het eerste onderzoek werd gehouden tussen '34 en '42 door Rudolph Schenkel. Hij onderzocht wolven in gevangenschap die elkaar niet kende, terwijl hij er vanuit ging dat wolf en hond afstammelingen waren en hetzelfde gedrag toonde.
Het tweede onderzoek kwam er tussen 1986 en 1998 door wolvenbioloog L David Mech, die er 13 zomers over deed om vrije wolven te bestuderen. Hij trok daarna ook de oude gedrags- en dominantiewetenschap in.
** Antropomorfisme is het toekennen van menselijke eigenschappen aan niet-menselijke wezens: het tonen of behandelen van andere dieren, goden en voorwerpen alsof ze menselijk zijn qua uiterlijk, karakter of gedrag. Het is een samenstelling van de Griekse woorden voor 'mens' (ἄνϑρωπος / ánthrōpos) en 'gedaante' (μορφή / morphē): "van menselijke gedaante". In de moderne wetenschap wordt er meestal van uitgegaan dat deze manier van denken onjuist is.
*** We noemen iets een gedragsprobleem wanneer er in het natuurlijke gedrag iets mis loopt. Iets is probleemgedrag wanneer een andere partij natuurlijk gedrag ervaart als zijnde een probleem.